Stoppen met oude strategieën. Blog

Je kindertijd is voor een groot deel bepalend voor de manier waarop je in je volwassen leven met situaties omgaat. Als jouw thuis vroeger niet een veilige omgeving was, kun je daar last van hebben, ook als je volwassen bent geworden.

Soms groei je op in een gezin waarin zich situaties voordoen die voor een onveilig gevoel zorgen, zoals:

  • ruzies en/of scheiding,
  • overbescherming door ouder(s),
  • sterfgeval van ouder(s),
  • verslaving bij ouder(s) (alcohol, drugs, gokken),
  • geweld (verbaal, emotioneel, lichamelijk),
  • (psychische) ziekte van ouder(s),
  • emotionele labiliteit bij ouder(s).

Ben jij groot geworden terwijl één of meerdere van deze situaties zich voordeden? Dan kan het zijn dat je je als kind bepaalde overlevingsstrategieën hebt aangeleerd die je in staat stelden om in die situaties overeind te blijven.

Ik ben er van overtuigd dat ouders met de beste intenties aan een gezin beginnen. Ouders zijn zich dan ook niet altijd bewust van de consequenties van hun (on)bewuste handelen voor hun kinderen, zeker omdat er niet altijd sprake hoeft te zijn van zichtbare onveilige situaties. Die kinderen krijgen vaak klachten als ze volwassen zijn, soms al eerder.

Veel ouders hebben bijvoorbeeld zelf als kind de nodige nare ervaringen meegemaakt. Hun eigen overlevingsstrategieën blijven dan een rol pelen, dat kan hun ouderschapskwaliteiten aantasten. Het patroon herhaald zich. Of ze ervaren veel stress en spanningen in hun leven op het gebied van hun relatie, werk, familiegedoe of financiën.

Wat doet een kind dat voelt dat het zich in een onveilige situatie bevindt? Het
gaat zijn gedrag, waar mogelijk, aanpassen om te ontkomen aan die onveilige situatie. Dat betekent dat een kind al op jonge leeftijd leert om zich dusdanig te gedragen dat die onveilige situaties zoveel mogelijk kunnen worden voorkomen.

Enkele voorbeelden:

  • Een kind dat probeert te ontkomen aan de onvoorspelbare gedragingen en uitspraken van een psychische labiele ouderzal vooral gericht zijn op het gedrag van die ouder en het eigen gedrag daarop af stemmen.
  • Een kind dat te maken krijgt met het onhanteerbare verdrietvan een ouder (bijvoorbeeld bij ruzies, na een scheiding of na een sterfgeval), zal proberen zijn ouder te troosten en die ouder niet nog meer te belasten met eigen zorgen en verdriet.
  • Een kind dat niet goed kan worden verzorgd omdat er bij de ouder(s) een
    verslavingsprobleemaanwezig is, leert al vroeg voor zichzelf te zorgen en in sommige gevallen zelfs voor de ouder(s) te zorgen (parentificatie).
  • Een kind dat blootstaat aan (verbaal, emotioneel, lichamelijk) geweldzal zich vaak aanleren om vooral lief en braaf te zijn in een poging te voorkomen dat de ouders zich agressief naar het kind toe gedragen.

En zo zijn er meer situaties te noemen waarin een kind simpelweg niet de gelegenheid heeft om kind te zijn en zich te ontwikkelen zoals het kind dit nodig zou hebben gehad. Zo’n kind ontwikkelt namelijk in zijn kinderbrein een strategie om in de gegeven onstabiele situatie overeind te blijven. En dat is ook nodig, anders redt zo’n kind het niet.

Wat een kind die is opgegroeid in zulke situaties vaak vooral leert zonder dat het zich daarvan bewust is(!), is dat de eigen behoeften, verlangens, wensen en ontwikkeling niet bovenaan het prioriteitenlijstje staan.

Soms wordt dat idee al zo jong en zo sterk in een kind verankerd dat het zich als volwassene niet goed meer bewust is van die eigen behoeften, verlangens, wensen en ontwikkeling. “Ik weet niet wat ik wil” of “ik weet eigenlijk niet waar ik goed in ben” hoor ik dan vaak.

In deze gevallen wordt door de omstandigheden van de ouders een gezonde ontwikkeling voor het kind ontnomen. Onbewust. Als het kind volwassen is, zullen de overlevingsstrategieën nog steeds worden toegepast, ook al is er geen sprake meer van de onveilige situatie(s). Dan kunnen zich problemen gaan voordoen, bijvoorbeeld op het gebied van:

      • (zelf)vertrouwen
      • het kunnen (h)erkennen van de eigen behoeften en wensen
      • het stellen van grenzen
      • het aangaan van relaties die gelijkwaardig voelen
      • het afmaken van opleidingen of het behouden van banen

Herken jij jezelf in bovenstaande beschrijvingen? Onderzoek dan eens bij
jezelf welke overlevingsstrategieën jij je hebt aangeleerd als kind en wanneer en hoe jij deze strategieën nog steeds toepast in je volwassen leven. Vraag je eens af of die strategieën nog nodig zijn, met andere woorden: zit je nog steeds in dezelfde situatie als toen je ze ontwikkelde? Helpen die strategieën je nog wel in de huidige situatie?

Kom je hier zelf niet uit, dan kun je mij vragen om je verder te helpen, de CREF-methode ® begeleiding is uitermate geschikt om je los te maken van (oude) patronen en strategieën.

 

Door Isabella Hornhuis- Kümmerlen van Equisabella Coaching, Therapie & Training ©

Dit artikel mag je gebruiken voor tijdschriften en websites…

….en het kost niets! Het enige dat ik je vraag is om de volgende tekst toe te voegen aan het artikel (met een werkende link naar mijn website): “Door Isabella Kümmerlen van Equisabella Coaching, Therapie & Training”

Social media & sharing icons powered by UltimatelySocial
× Stuur nu een WhattsApp: